Papa Rich Papa Pòv: Entwodiksyon

Wobè T. Kiyozaki

Mwen te gen de papa, youn ki rich ak youn ki pòv. Youn te edike ak entèlijan anpil. Li te gen yon Doktora epi li te fè yon etid ki dire kat ane nan mwens ke de ane. Apre sa, li te ale nan Inivèsite Stanford, Inivèsite Chicago, ak Inivèsite Northwestern pou fè etid avanse li yo, tout se bous detid ki peye yo nèt. Lòt papa a pa janm fini klas 8yèm ane.

Toude mesye yo te reyisi nan karyè yo, yo te travay di tout lavi yo. toude te gen gwo revni. Men, youn te toujou gen pwoblèm lajan. Lòt la t ap vin youn nan moun ki pi rich nan Awayi. Youn te mouri kite plizyè dizèn milyon dola pou fanmi l, òganizasyon charite ak legliz li a. Lòt la te kite dèt pou peye.

Toude mesye yo te fò, karismatik, ak enfliyan. toude mesye yo te ban m konsèy, men yo pa t konseye menm bagay. toude mesye yo te kwè anpil nan edikasyon men yo pa t rekòmande menm pwogram etid.

Si mwen te gen yon sèl papa, mwen t ap oblije aksepte oswa rejte konsèy li yo. Piske m te gen de papa, sa te ban m posiblite chwazi ant opinyon ki diferan: opinyon yon mesye rich ak opinyon yon mesye pòv.

Olye pou m senpleman aksepte oswa rejte youn oswa lòt, mwen te twouve m ap panse plis, konpare, epi chwazi pou tèt mwen apre. Pwoblèm nan se paske mesye rich la pa t ko rich, e pòv la pa t ko pòv. toude te fèk kòmanse karyè yo, epi toude te gen pwoblèm lajan ak pwoblèm nan fanmi yo. Men, yo te gen opinyon ki trè diferan sou lajan.

Pa egzanp, yon papa te ka di, “Lanmou pou lajan se rasin tout sa ki mal.” Lòt la te ka di: “Povrete se rasin tout sa ki mal.”

Antanke jèn gason, genyen de papa fò k ap enfliyanse m te difisil. Mwen te vle vin yon bon pitit gason epi koute, men de papa yo pa t di menm bagay. Diferans nan opinyon yo, patikilyèman sou lajan, te tèlman gwo mwen te vin anvi konnen e sa te enteresan. Mwen te kòmanse reflechi pandan lontan sou sa yo chak t ap di.

M te pase anpil nan tan poukont mwen ap reflechi, poze tèt mwen kesyon tankou, “Poukisa l di sa?” epi apre poze menm kesyon an sou deklarasyon lòt papa a. Li te ka pi fasil pou w senpleman di, “Wi, li gen rezon. Mwen dakò ak sa.” Oswa tou senpleman rejte opinyon an lè w di: “Granmoun nan pa konn sa l ap di a”. Olye de sa, lefètke m te gen de papa mwen te renmen, sa te fòse m panse epi alafen chwazi yon fason pou m panse pou tèt mwen. Kòm yon pwosesis, chwazi pou tèt mwen te vin gen plis valè alontèm pase senpleman aksepte oswa rejte yon opinyon.

Youn nan rezon ki fè moun rich yo vin pi rich, moun pòv yo vin pi pòv, e klas mwayèn nan ap batay ak dèt se paske se lakay yo fè edikasyon finansye, se pa nan lekòl. Pifò nan nou aprann lajan nan men paran nou yo. Kidonk, kisa paran pòv yo ka di pitit yo sou lajan? Yo senpleman di, “Rete lekòl epi etidye anpil.” Timoun nan ka gradye ak gwo nòt, men li soti ak yon plan finansye, ak yon mantalite moun pòv.

Malerezman, yo pa bay edikasyon finansye nan lekòl yo. Lekòl yo konsantre sou konpetans eskolè ak pwofesyonèl, men se pa sou konpetans finansye yo. Sa a eksplike kijan bankye, doktè, ak kontab entèlijan ki te fè gwo nòt ka gen pwoblèm lajan tout lavi yo. Dèt nasyonal nou an ki men wotè se sitou akoz politisyen ak ofisyèl nan gouvènman ki fè gwo etid k ap pran desizyon finansye ak ti kras oswa okenn fòmasyon nan domèn finansye.

Jodi a mwen souvan mande sa ki pral rive talè lè nou gen plizyè milyon moun ki bezwen asistans finansye ak medikal. Yo pral depann de fanmi yo oswa gouvènman an pou sipò finansye. Kisa ki pral rive lè Asirans Maladi ak Sekirite Sosyal pa gen lajan? Kijan yon nasyon pral fè siviv si yo kontinye ap kite paran yo aprann timoun yo sou lajan, pifò ladan yo deja pòv oswa yo pral pòv?

Piske mwen te gen de papa ki enfliyan, mwen te aprann nan men yo toude. Mwen te oblije reflechi sou konsèy chak papa mwen yo, e lè m te fè sa, mwen te vin gen bon konprann sou pouvwa ak efè panse yon moun gen sou lavi l. Pa egzanp, youn nan papa yo te gen abitid di: “Mwen pa kapab peye l.” Lòt papa a te entèdi nou itilize mo sa yo. Li te ensiste pou mwen mande, “Kijan mwen ka peye l?” Youn se yon afimasyon, e lòt la se yon kesyon. Youn pèmèt kouri pou pwoblèm nan, epi lòt la fòse ou reflechi. Papa m ki ta pral vin rich talè konsa a te eksplike otomatikman ou di mo “Mwen pa kapab peye li,” sèvo ou sispann travay. Lè w poze kesyon “Kijan mwen ka peye li?” se sèvo w ou mete nan travay. Li pa t vle di ke ou ta dwe achte tout sa ou vle. Li te fanatik sou kesyon fè egzèsis ak lespri ou, ki se òdinatè ki pi pisan nan mond lan. Li ta di, “Sèvo mwen vin pi fò chak jou paske mwen fè egzèsis ak li. Plis li vin pi fò, se plis mwen ka fè lajan.” Li te kwè ke otomatikman ou di “Mwen pa kapab peye li” se te yon siy parès mantal.

Malgre toude papa mwen yo te travay di, mwen te remake youn nan papa yo te gen yon abitid nan fè sèvo l dòmi lè se kesyon finans kap trete, e lòt la te gen yon abitid fè egzèsis ak sèvo li. Rezilta a alontèm se ke yon papa te vin pi fò finansyèman, e lòt la te vin pi fèb. Sa pa tèlman diferan de yon moun ki ale nan jimnastik pou l fè egzèsis regilyèman ak yon moun ki chita sou kanape l ap gade televizyon. Bon egzèsis fizik ogmante chans pou ou gen bon sante, e bon egzèsis mantal ogmante chans pou w gen richès.

De papa m yo te gen atitid opoze e sa te afekte fason yo te panse a. Youn nan papa yo te panse je moun rich yo ta dwe peye plis taks pou pran swen moun ki gen mwens chans yo. Lòt la te di: “Taks yo pini moun ki pwodui epi rekonpanse moun ki pa pwodui yo.”

Youn nan papa yo te konseye, “Etidye anpil pou w ka jwenn yon bon konpayi pou ou travay.” Lòt la konseye, “Etidye anpil pou w ka jwenn yon bon konpayi pou ou achte.”

Youn nan papa yo te di, “Rezon ki fè mwen pa rich se paske mwen gen nou menm pitit mwen yo.” Lòt la di: “Rezon ki fè mwen dwe rich se paske mwen gen nou menm pitit mwen yo”

Youn ankouraje nou pale sou lajan pandan n ap manje sou tab, pandan ke lòt la te entèdi nou diskite sou sijè lajan nan moman repa.

Youn te di, “Depi se kesyon lajan, fè prekosyon. Pa pran risk.” Lòt la te di, “Aprann jere risk.”

Youn te kwè, “Kay nou an se pi gwo envestisman nou genyen ak pi gwo avantaj nou.” Lòt la te kwè, “Kay mwen an se yon chay, epi si kay ou a se pi gwo envestisman w, ou nan pwoblèm.”

Toude papa yo te peye bòdwo yo alè, men youn te peye bòdwo l yo an premye, pandan lòt la li menm te peye bòdwo l yo an dènye.

Youn nan papa yo te kwè yon konpayi oswa yon gouvènman k ap pran swen w epi ba w sa w bezwen. Li te toujou entèrese nan kesyon ogmantasyon salè, plan retrèt, benefis medikal, konje maladi, jou vakans, ak lòt avantaj. Li te enpresyone akoz de nan tonton li yo ki te rantre nan militè e ki te touche yon pansyon retrèt ak dwa avi apre ven ane sèvis aktif. Li te renmen lide avantaj medikal ak privilèj PX lame te bay militè retrete yo. Li te renmen tou sistèm pwoteksyon anplwa ki disponib atravè inivèsite yo. Lide pwoteksyon travay pou lavi ak avantaj travay yo te sanble pi enpòtan, pafwa, pase travay la. Li te konn di souvan, “Mwen te travay di pou gouvènman an, e mwen gen dwa pou m jwenn avantaj sa yo.”

Lòt la te kwè nan endepandans finansye total. Li te pale kont mantalite gen dwa sa a ak fason li te kreye moun ki fèb e ki depandan nan domèn finansye. Li te bay endepandans finansye anpil enpòtans.

Youn nan papa yo t ap lite pou l ekonomize kèk dola. Lòt la t ap kreye envestisman. Youn nan papa yo te anseye m kijan pou m ekri yon CV enpresyonan pou m ka jwenn yon bon travay. Lòt la te aprann mwen kijan pou m ekri plan biznis ak plan finansye ki solid pou m te ka kreye travay.

Lefètke mwen se pwodwi de papa fò sa yo, sa te pèmèt mwen gen privilèj obsève ki efè diferan panse gen sou lavi moun. Mwen te remake anreyalite se sa ki nan panse moun yo ki detèmine fason yo mennen lavi yo.

Pa egzanp, papa mwen ki pòv la te toujou di: “Mwen pap janm rich.” Epi pwofesi sa a te vin yon reyalite. Papa rich mwen an, sou yon lòt bò li menm, te toujou pale de tèt li kòm yon moun ki rich. Li ta ka di bagay tankou, “Mwen se yon moun rich, e moun ki rich pa fè sa a.” Menm lè li te rive tonbe pòv plat atè apre yon gwo kriz finansye, li te toujou kontinye pale de tèt li kòm yon moun ki rich. Li t ap kouvri pou tèt li padan l ap di: “Gen yon diferans ant lè w pòv ak lè w pa gen lajan. Lè w pa gen lajan se yon bagay ki la pou yon tan. Men lè w pòv se pou toutan.”

Papa pòv mwen an li menm ta ka di, “Mwen pa enterese nan lajan,” oswa “Lajan pa enpòtan.” Papa rich mwen an te toujou di, “Lajan se pouvwa.

Nou ka pa janm rive mezire oswa apresye pouvwa panse nou, men depi lè m te yon jèn ti gason, m te riven byen konprann enpotans sa genyen pou m konsyan de panse m yo ak fason mwen eksprime m. Mwen remake ke papa pòv mwen an te pòv, pa akòz kantite lajan li te touche, ki te anpil, men akòz panse ak aksyon li. Antanke yon jèn tigason ki te gen de papa, mwen te vin byen konsyan mwen dwe fè atansyon ak ki panse m ap chwazi adopte kòm panse pa m. Èske mwen ta dwe koute papa rich mwen an oswa papa pòv mwen an?

Malgre toude mesye sa yo te gen anpil respè pou edikasyon ak aprantisaj, yo pa t dakò sou sa yo te panse ki enpòtan pou moun aprann. Youn te vle m fè gwo etid, gen yon diplòm, epi jwenn yon bon travay pou m fè lajan. Li te vle m etidye pou m vin yon pwofesyonèl, yon avoka oswa yon kontab, epi pou m ale nan lekòl biznis pou MBA* mwen. Lòt la te ankouraje m pou m etidye pou m vin rich, pou m konprann kijan lajan fonksyone, epi pou m aprann kijan pou m fè l travay pou mwen. “Mwen pa travay pou lajan!” se yon pawol li te konn repete anpil. “Lajan ap travay pou mwen!”

Lè m te nan laj nevan, mwen te deside koute epi aprann sou lajan nan men papa rich mwen an. Lè m te fè sa, mwen te chwazi pa koute papa pòv mwen an, menmsi se li ki te gen tout diplòm Inivèsite yo.

Yon leson Robert Frost te Bay

Robert Frost se powèt mwen pi renmen. Se vre mwen renmen anpil nan powèm li yo, men sa mwen pi renmen an se “The Road Not Taken.” Mwen sèvi ak leson li an prèske chak jou.

Wout yo pa t pran an

Nan yon rak bwa tou jòn, te gen de wout ki separe
Dezole m pa t ap ka vwayaje nan toude
Piske m se yon sèl vwayajè, m te fè bon tan kanpe
Ap gade youn osi lwen ke je m te ka rive
Rive jis anba pyebwa yo kote li te devire.
Apre sa a, m gade lòt la, ki te menm jan,
E petèt ki te plis sanble wout toutbon an,
Paske li te chaje raje e l pat twò frekante
Byenke kantite pye moun ki te pase
Te sanse mete yo nan menm eta,
Epitou, jou maten sa a toude chemen yo te la
chaje fèy okenn pye pat ko pilonnen.
Oh, mwen te kite premye a pou yon lòt jounen!
Men, kom mwen konnen chemen mennen nan chemen,
Mwen te doute si mwen ta dwe janm tounen.
Se ak yon soupi m ta dwe ap di sa
Yon kote sa gen lontan lontan de sa;
De wout te separe nan yon rak bwa, e mwen—
Mwen te pran sa yo mwens vwayaje ladan l lan,
E se sa ki te fè tout diferans lan.

E se sa ki te fè tout diferans lan.

Tank ane ap pase, mwen te souvan reflechi sou powèm Robert Frost la. Chwa m te fè pou m pa koute konsèy ak atitid papa m ki te fè gwo etid la konsènan lajan se te yon desizyon trè difisil, men se te yon desizyon ki te fòme rès lavi m.

Yon fwa mwen te fin deside ki moun m ap koute, edikasyon m sou lajan te kòmanse. Papa rich mwen an te anseye m pandan yon peryòd 30 an jiskaske m te gen 39 an. Li te sispann yon fwa li te reyalize mwen te konnen e konprann nèt sa li t ap eseye fè antre nan zo bwa tèt di mwen an.

Lajan se yon fòm de pouvwa. Men, sa ki pi pisan an se edikasyon finansye. Lajan vini e ale, men si ou gen edikasyon sou fason lajan travay, ou vin gen pouvwa sou li epi ou ka kòmanse bati richès. Rezon ki fè panse pozitif poukont li pa mache, se paske pifò moun t al lekòl men yo pa janm aprann kijan lajan fonksyone, kidonk yo pase vi yo ap travay pou lajan.

Paske mwen te sèlman gen nevan lè mwen te kòmanse a, leson papa rich mwen an te anseye m yo te senp. An konklizyon de tout sa li di oswa fè, te gen sèlman sis leson prensipal, ki te repete sou 30 ane yo. Liv sa a baze sou sis leson sa yo, yo ranje nan fason ki pi senp posib la, menm jan tou papa rich mwen an te bay leson sa yo nan fason pi senp pou mwen an. Leson yo pa vle di yon repons, men yon gid ki pral ede ou menm ak pitit ou yo vin pi rich kèlkeswa sa k ap pase nan yon monn kote vin gen plis chanjman ak ensètitid.

(A Suiv…)